แรกเริ่ม
ของการก่อตั้งเดิมที่มหาวิทยาลัยเป็นส่วนหนึ่งของวังสวนสุนันทา
ซึ่งถือเป็น เขตพระราชฐาน
และเป็นสถานที่ประทับ
พักผ่อนพระอริยาบถของพระบาทสมเด็จ
พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโดยมี
พระราชประสงค์โปรดเกล้าให้มีการจัดหาดอกไม้นานาพรรณ
และจัดตั้งเป็น
“สวนสุนันทาอุทยาน”
อันมีชื่อมาจากสวนของพระอินทร์บนสวรรค์ชั้นดาวดึงส์และพระนามของ
สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์พระบรมราชเทวี
ต่อมาในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
ได้มีการสร้างพระตําหนักเพิ่มเติม
เพื่อไว้สําหรับเป็นที่ประทับให้แก่เจ้านายฝ่ายใน
รวมทั้งเป็นอาคารที่พัก
สําหรับข้าราชบริพาร จํานวน 32
ตําหนักโดยพระวิมาดาเธอกรมพระสุทธาสินีนาฏปิยมหาราชปดิวรัดดา
ได้ทรงโปรดให้จัดตั้ง
“โรงเรียนนิภาคาร”
ขึ้นภายในสวนสุนันทาเพื่อเป็นโรงเรียนสําหรับกุลสตรี
ให้การศึกษา แก่บุตรีของขุนนาง
ข้าราชการผู้มีบรรดาศักดิ์
และข้าหลวง
จากตําหนักต่าง
ๆ
กระทั้งในปี พ.ศ. 2475
เกิดการ
เปลี่ยนแปลงระบอบการปกครองที่ส่งผลกระทบต่อระบบเจ้านาย
เป็นอย่างมากทําให้บรรดาพระบรมวงศานุวงศ์
ในสวนสุนันทาหวั่นเกรงต่อภัยทางการเมืองจึงต่างพากันทยอยออกจากสวนสุนันทาจนหมดสิ้น
ส่งผลให้วังสวน
สุนันทาที่เคยงดงามถูกปล่อยให้รกร้างขาดการดูแลและทําให้โรงเรียนนิภาคารถูกยกเลิกดําเนินการไปโดย
ปริยาย
ครั้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล
วังสวนสุนันทาที่ทรุดโทรมได้รับการฟื้นฟู
กลับมาสวยงามอีกครั้ง
โดยคณะรัฐมนตรีมีมติให้ใช้พื้นที่ของวังสวนสุนันทาให้เกิดประโยชน์โดยแปรจาก
ราชสํานักฝ่ายในเป็นสถานศึกษาและได้จัดตั้งเป็นสถานศึกษาของชาติ
อันก่อเกิดพัฒนาการของมหาวิทยาลัย
ราชภัฏสวนสุนันทามาเป็นลําดับ