พระเจ้าน้องนางเธอในรัชกาลที่
๕
ภายหลังการสวรรคตของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระองค์เจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ซึ่งขณะนั้นมีพระชันษาเพียง
๘ ปี จึงเปลี่ยนพระฐานันดรศักดิ์จาก
“พระเจ้าลูกเธอ” เป็น
พระเจ้าน้องนางเธอ
พระองค์เจ้าสุนันทากุมารีรัตน์
และเมื่อพระองค์เจ้าสุนันทากุมารีรัตน์
ได้ถวายตัวรับราชการเป็นภรรยาเจ้าเมื่อพระชนมายุประมาณ
๑๕ – ๑๖ พรรษา
จึงดำรงพระอิสริยยศเป็น พระนางเธอ
พระองค์เจ้าสุนันทากุมารีรัตน์
พร้อมด้วยพระขนิษฐาร่วมพระโสทรทั้ง ๒
พระองค์ ได้แก่ พระองค์เจ้าสว่างวัฒนา
(สมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี
พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า) และ
พระองค์เจ้าเสาวภาผ่องศรี
(สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ
พระบรมราชชนนีพันปีหลวง)
พระองค์เจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ทรงมีพระอุปนิสัยแข็งแกร่ง
เด็ดขาด แต่ด้วยพระสิริโฉม
รวมทั้งพระอัธยาศัยที่สุภาพ เรียบร้อย
และสงบเสงี่ยม
ทำให้พระองค์เป็นที่นับถือในพระบรมวงศานุวงศ์
และข้าราชบริพาร
และทรงเป็นที่สนิทเสน่หาในพระราชสวามียิ่งนัก
